Viaspras e magia schelada

Ils maletgs han tetels sco «muostga blaua dils bindels lads», «muostga-scorpiun», «viaspra tudestga engola la preda ord ina teila falien» ni «glatsch». In’egliada clara silla bellezia zuppada da nies contuorn», san ins leger sil flyer che renda attent all’exposiziun. Quella muossa la natira atras gl’objectiv da Johann Clopath. Naven da sonda proxima san ils visitaders dalla Casa d’Angel s’entupar cun creatiras pintgas, daguots da plievgia, figuras da fantasia. Il fotograf muossa scenas spontanas, senza retuscha, sulettamein culla precisiun dil mument. Gest las fotografias da glatsch traian l’attenziun: Sin in maletg paran ins da veser in utschi, leu ina persuna goba che entaupa in’autra persuna, ellas paran dad esser en in raschieni.

 «Sujets pli che avunda»

Gl’autur da quels maletgs abstracts ei buca pictur-artist, mobein fotograf. «Jeu numnel quei abstract-concret», conferma Johann Clopath. La ferdaglia ha «dessignau» lingias, formau undas e puncts. Sin in sujet ha el schizun documentau in muschin en in daguot schelau. Il vitg da Lumbrein ed il liug dall’exposiziun. La Casa d’Angel, l’anteriura casa communala gest sut baselgia, enconuscha gl’artist. Suenter il seminari scolastic a Cuera ha el dau scola a Lumbrein, da leu deriva sia consorta Giuanna. Dapi decennis vivan els a Trin Mulin. La vasta cuntrada da Trin, cun praus, pastiras ed uaul, mo era iert e curtgin entuorn casa, han adina inspirau el. «Entuorn casa anflas ti sujets pli che avunda», puntuescha Johann Clopath.

Ina tematica ch’el presenta ell’exposiziun ein pultauns schelai, fotografai da surengiu. Ins contempla ovras plein fantasia ed estetica. La schelada ha formau figuras surrealas, cun strehs, rudials, pézs gits ni fluras. La natira ei l’artista ed il fotograf attent ha fatg stem e registrau il mument. «Ins sto esser baul sin via, pertgei autruisa sa ei esser ch’in vehichel destruescha l’ovra vargheivla», manegia Johann Clopath. L’exposiziun ha Marco Coray, il gestiunari dalla Casa d’Angel, curatau en collaboraziun cugl artist. Suenter che Johann Clopath haveva gia presentau pli baul ovras a Vargistan, a Domat ed a Trin, ei quei la quarta exposiziun cun sujets novs.

Raquintar historias

Igl apparat da fotografar accumpogna gl’um da 74 onns dapi ils onns dil seminari scolastic. Sco el gi, savevien ins cumprar la fin dils onns sissonta el Coop ina camera per in da tschun francs. Paucs onns pli tard ei gl’apparat da fotografar daventaus in da ses instruments da lavur. 1974 ha el midau dalla stiva da scola en quella da redactur. Tochen 1991 ha el redigiu la gasetta jamnila renana Casa Paterna/La Punt. «Jeu fotografavel perquei ch’jeu duvravel maletgs», raquenta el.

Igl egl pil detagl ha il fotograf attent sviluppau entochen oz. Ella Casa d’Angel a Lumbrein muossa Johann Clopath 55 tals detagls. Sper ils «maletgs da glatsch» vegnan visitadras e visitaders a scuvrir il micromund dils insects. «Jeu sperel che la glieud mondi buca sperasvi senza far stem dils detagls», remarca il fotograf. Ses maletgs muossan, documenteschan e raquentan historias da quei mund pign. Aschia san ins veser il mument ch’ina viaspra engola la preda ord ina teila ch’il falien haveva stendiu. Plirs sujets muossan aviuls: In aviul selvadi el sgol ed in cun «caultschas» pleinas. Ina fotografia unica ei quella d’ina gruppa d’aviuls che beiban e che vegnan surpri d’in buff anetg. L’intenziun che Johann Clopath vul cull’exposiziun ei buca quella da seprofilar sesez. Cun ses sujets sappi el empruar da svegliar gl’interess per la biodiveristad e render attent al contuorn fascinont dil carstgaun.