Columna: Stupiditad artifiziala

parter

«N’avessas betg gust d’emprender ina giada da fund ensi, co ch’ins stgaffescha texts cun l’intelligenza artifiziala?» La dumonda d’ina enconuschenta m’ha surprendì bravamain, essend ch’ella è ina persuna detg critica envers tecnologias che vulan remplazzar ils umans sin differents secturs spiertals da nossa vita.

Mes NA sin questa dumonda surprendenta è probablamain vegnì in zichel memia svelt per esser stà bain ponderà. Da princip sun jau ina persuna anc detg mirvegliusa. Ma ultra da quai sun jau er ina persuna cun ina pulita purziun sauna sceptica envers quels «derniers cris» che empermettan che tut daventia pli simpel en nossa vita. Jau guard gugent in zichel co che las chaussas sa sviluppeschan e decid lura tge far.

Quai hai jau era fatg uschia ils davos decennis en connex cun l’intelligenza artifiziala. Ils davos decennis? – Gea, questa intelligenza aut ludada n’è absolutamain betg uschè nova, sco che blers e bleras crain. La noziun «intelligenza artifiziala» è numnadamain vegnida duvrada l’emprima giada gia anno 1955 da l’informaticher american John McCarthy.

En il fratemp è l’intelligenza artifiziala sa derasada en blers secturs da noss mintgadi. Be in exempel: Il sistem da navigaziun en noss autos è er in resultat da l’intelligenza artifiziala. E senza quel stoda GPS n’essan nus oz strusch pli pipa dad ir dad A a B, sche nus essan en ina regiun ubain en ina citat estra.

Ma er il GPS n’è betg tutsaviaivel. Quai ha badà noss tecnicist da stgaudament, cura ch’el ha vulì vegnir tar nus per far il service annual da noss sistem da stgaudar. Nus avevan fatg giu in termin fix. Ma gia ina mes’ura avant quest termin m’ha el telefonà e ditg ch’el spetgia davant nossa chasa. Però là n’era nagin. Jau sun perfin ì duas giadas enturn nossa chasa, dentant il tecnicist n’era betg da vesair. Finalmain hai jau anc ina giada telefonà cun el e declerà che nossa chasa saja sper la baselgia e bajegiada directamain vi dal mir santeri. El na possia pia betg la manchentar. Sia resposta m’ha fatg perplex: El vesia la baselgia, ma quella saja en in auter quartier dal vitg che nossa chasa. Pir lura m’è vegnì endament ch’il tecnicist na saja forsa gnanc a Castrisch. Cun ma laschar declerar al telefon il conturn da sia posiziun hai jau chattà ora ch’el era ì a la Via Casut 1 a Sagogn enstagl a la Via Casut 1 a Castrisch.

A la fin dals quints ha lura tuttina tut chattà ina buna fin: il stgaudament ha survegnì ses service annual ed il tecnicist ha pudì ir senza grond retard tar il proxim client. Avant che partir ha el vulì ma mussar, co ch’el aveva endatà nossa adressa en il sistem da navigaziun sin Google Maps. Ed el aveva fatg tut correctamain. Il problem latiers: Sch’ins endatescha sin Google Maps «Via Casut 1, 7126 Castrisch», maina quel sistem d’intelligenza artifiziala a la Via Casut 1 a Sagogn. Pia 7,6 kilometers davent da la destinaziun giavischada.

E tge emprendain nus londeror? – L’intelligenza artifiziala n’è betg adina uschè intelligenta sco che nus supponin. Ed ultra da quai na para Google Maps betg d’esser interessà d’eliminar sbagls en il sistem. Sin nossa intervenziun avant passa in mez onn n’ha il servetsch da cartas online enfin oz betg reagì. U cun auters pleds: Sche l’intelligenza artifiziala na vul betg emprender dad in modest tscharvè uman, lura sa mussa ella – almain en il cas relatà – plitost sco stupiditad artifiziala.


Pieder Caminada da Castrisch è stà lungs onns schurnalist tar la «Südostschweiz». El scriva sias columnas anc adina senza sustegn da l’intelligenza artifiziala.