Kebab, bagat e Péz Tgietschen

Avon 20 onns ha Mustafa Ayhan aviert il kebab el vitg a Mustér. El ei daventaus burgheis da Mustér, ha fundau leu famiglia, dat troccas, va per bulius e fa turas da skis. Pli indigens savess ins strusch esser, era sch’el ha sco Curd sias ragischs el sid dalla Terchia.

parter

Igl onn 2002 ei Mustafa Ayhan (43) vegnius sco fugitiv en Svizra. Diesch dis eis el staus sin viadi dalla regiun dil marcau da Gaziantep el sid dalla Terchia entochen ch’el ei arrivaus a Kreuzlingen. Mumma, bab e fargliuns habitavan gia en Svizra, a Trin e pli tard a Flem. «En Terchia hai jeu absolviu il gimnasi ed havess bugen studegiau chemia. Mo sco Curd ei quei buc aschi sempel en Terchia», seregorda il bab da treis affons. Dus onns suenter esser arrivaus en Svizra ha el retschiert il status da fugitiv.

Da Flem a Mustér

Suenter che la famiglia haveva aviert in kebab a Flem, mo surdau quel pli tard els mauns da collegas, ha Mustafa Ayhan tschercau in liug per arver danovamein in kebab. Sia famiglia senteva che kebab seigi ina purschida ch’attili: «A Glion deva ei in, mo Mustér haveva aunc negin. En sesez in liug ideal, era ord vesta dallas duas vias dils pass ed dil gimnasi.» En localitads el miez dil vitg ch’ein en possess da Rico de Castelberg ha el endrizzau siu agen menaschi: «Quei liug ei centrals e cheutras fetg ideals.»

Sper el lavuran ussa duas ulteriuras persunas el kebab. Per biars indigens eis el daventaus in liug da sentupada, per bein enqual giuvenil era quel da sortida. Buca mo pervia dil kebab ni las pizzas, mobein era pervia dalla cumpignia. «Cheu vegnan era biars hosps da vacanzas ni passagiers dil Glacier Express. In di havein nus giu ina gruppa da Giapunes e cuort suenter ina da Canades», di Mustafa Ayhan. Dacuort ha siu menaschi festivau il giubileum da 20 onns e la glieud ei vegnida en roschas per gratular. 600 kebabs ni pizzas hagi el e siu persunal vendiu quei di da giubileum.

S’integraus bein

«Mes affons ein naschi cheu, absolvan cheu la scola e plaidan romontsch», di Mustafa Ayhan cun veseivla luschezia. Mo buca mo quei: «Igl onn 2015 sun jeu daventaus burgheis da ­Mustér. Cheu ei mia patria. Mes clients ein mes amitgs.» Anavos ella Terchia seigi el ius duas ni treis ga, mo igl avegnir tscherchi el autras destinaziuns da vacanzas per el e sia famiglia: «Nus essan stai a Londra e giu l’Italia e lessen era serender in mument els Stadis Uni dall’America.» Dapi che Mustafa Ayhan ei en Svizra tscherca el il contact culs indigens: «Jeu hai dau ballapei activamein cul CB Laax ed il CB Trun/Rabius. Jeu dun unihoc, mon cun velo, cun skis, fetsch turas da skis e mon per bulius. Mo jeu dun era troccas, sun schizun staus confundatur d’in club da troccas.» El enconuscha il bagat ed il narr, mo era il Péz Pazzola ed il Péz Tgietschen. Siu possess ella Terchia hagi el vendiu per gronda part per saver finanziar sia ­nova veta a Mustér. Leu ha el cumprau casa ed ensemen cun siu frar era il Bellavista che survescha sco casa per requirents d’asil.

Specialitad da Mesopotamia

«En Terchia hai jeu empriu da star sillas atgnas combas. Sco buob haveva ei num ir a scola avonmiezdi e luvrar suentermiezdi», di ­Mustafa Ayhan. El hagi adina giu la devisa d’esser independents. Per quei motiv hagi el era eligiu la via d’in agen menaschi sco siu frar Kadir che posseda il kebab a Glion. Culla purschida ch’el offerescha amiez il vitg a Mustér cul num «Royal kebab snackbar» ha el buca mo tuccau la noda ed il gust da biaras e biars, mobei era saviu prender cun el ina regurdientscha da si’affonza e giuventetgna: «Dönner e kebab ei ina spisa tradiziunala dalla Mesopotamia, pia da tiaras digl Iran, Irac, Siria e Terchia. Leu vegn ella preparada cun carn tschut. Cheu tier mei sco era els pli biars menaschis ella Svizra tudestga consista dönner e kebab da carn vadi e poulet.» Che novaziuns han grev da tschaffar las marveglias dils indigens ha Mustafa Ayhan constatau ils emprems dus onns ch’el ha giu sia fatschenta a Mustér: «L’entschatta eis ei stau dir, mo suenter dus onns ha la glieud entschiet a s’interessar pli e pli per nos products. Oz havein nus affons entochen seniors che gaudan nossa purschida, era sch’igl ei mo in caffè.»