«Nous sfurzagn nign»

Siva digl november 2024 vala puspe la fasa cotschna a Brinzauls. Scu tgi vo anavant, n’è betg anc cler. Per igl cass da basigns elaborescha igl cumegn d‘Albula/Alvra perchegl venavant igls plans da translocaziun a Vazarouls. Lò duessan pertutgeidas e pertutgias dalla bova pudeir cattar en nov datgesa – schi tot vo bagn e sch’els lessan ansomma.

parter

A Vazarouls vest elaborescha igl cumegn d’Albula/Alvra venavant igls plans da translocaziun per las abitantas ed igls abitants da Brinzauls tg’on stuia bandunar lour tgesas avant var dus meis, igl november 2024. Tenor igls plans less igl cumegn aveir a disposiziun taragn avonda per la translocaziun, schi Brinzauls stuess neir banduno per adegna. Tge fons tg’el ò an meira a Vazarouls e scu tg’el proceda, ò igl cumegn communitgia igls 17 da schaner 2025 aint igl 83avel bulletign d’infurmaziun davart la bova. I fiss dantant angal en’opziun ed angal pussebel, schi tots pon eir d’accord, uscheia igl mastral digl cumegn d’Albula/Alvra, Daniel Albertin anvers la FMR: «Nous sfurzagn nign.»

Taragn agricol per biagier

Tenor igl 83avel bulletign d’infurmaziun pertotgan igls plans da translocaziun a Vazarouls ena surfatscha da 35 000 m² taragn agricol aint igls quartiers «Sur Tgesa Gronda» e «Crest». Las parcellas pertutgeidas appartignan per part a privats e per part agl cumegn. Tenor en contract digl 1993 vegian dantant privats er en dretg a taragn da biagier sen las parcellas digl cumegn. Per realisar igl plan da translocaziun na fissigl perchegl betg angal necessari d’acquistar igl dretg da compra per igl taragn digls privats, mabagn er tg’igls privats cun dretg a taragn da biagier sen parcellas da cumegn, renunztgan a chel dretg.

Igls costs per la compra purtessan dantant per gronda part igl Cantun e la Confederaziun, dantant angal sot lour cundiziuns, uscheia igl bulletign d’infurmaziun. An cefras vot chegl deir tg’els subvenziunessan la compra scu er l’equipaziun digl taragn cun 90 % digls costs. Chels èn dantant nias fixos sen maximalmaintg 320 francs per m². Radond la mesadad da chels 320 francs fissan dantant previas per l’equipaziun digl taragn.

Igls costs per las tgesas novas purtess la Sieranza d’edifezis digl Grischun (GVG), dantant angal schi sa tracta d’en donn total, scu tgi Daniel Albertin ò explitgia. Chegl vot deir, schi la tgesa a Brinzauls vign destrueida antras la bova u schi igl cumegn daclera en scumond da veiver permanent perveia digl prievel. Davart igls detagls ò la FMR rapporto igl november 2024.

En bung prietsch per tals taragns

La realisaziun digls plans da translocaziun dependa damai dalla prontadad digls privats da vender lour taragn. Perchegl ò igl cumegn gia tarmess las offertas allas possessouras ed agls possessours e spetga lour rasposta anfignen igls 15 da favrer 2025, scu tg’ella ò infurmo aint igl sies bulletign. An cass tg’igls privats na fissan betg pronts da vender u surlascher lour dretgs, tschertga igl cumegn oters taragns per en’eventuala translocaziun. I na detta an mintga cass nignas expropriaziuns, uscheia igl bulletign d’infurmaziun.

Scu tgi Daniel Albertin ò explitgia, fissigl dantant ena bunga caschung per las possessouras ed igls possessours: «Ansasez sa tractigl da taragn d’agricultura sainza la perspectiva da davantar taragn da biagier. Igl prietsch da vendita offeria è damai ples gedas pi ot tgi chegl tg’el fiss sot circumstanzas normalas.» An cass d’ena refusa rastess igl taragn classifitgia scu taragn agricol e na pudess betg neir surbiagia.

En’opziun, ma nign stueir

Schi tot vo bagn e schi la radunanza communala dei er GEA agls plans, pudessan las abitantas ed igls abitants da Brinzauls oramai cattar en nov datgesa a Vazarouls. La fegn finala è e resta chegl dantant angal en’opziun, scu tgi Daniel Albertin ò accentuo: «Las pertutgeidas ed igls pertutgias decidan sezs, schi lessan eir a Vazarouls u betg. I fiss simplamaintg egna da ples opziuns.» Igl cumegn vegia numnadamaintg er gio stipulo contracts da compra per taragn a Casti ed Alvagni e tot tenor seia er pussebel en return a Brinzauls.

Per las abitantas ed igls abitants monta chegl pigl mument d‘aveir pazienztga e da spitgier las decisiuns digls privats e digl cumegn. Da chellas dependan numnadamaintg ena part da lour opziuns – scu sa tgapescha er digls muvimaints dalla bova da Brinzauls.

«Las pertutgeidas ed igls pertutgias decidan sezs, schi lessan eir a Vazarouls u betg.»

Daniel Albertin, mastral digl cumegn d’Albula/Alvra